Samsun

Genel Bilgiler

Yeşilçay ile Terme Çayının kesişme noktasında, dereler arasında kurulmuş olan Salıpazarı’ndaki üç köprü, ilçenin karakteristik özelliğini oluşturmuştur.Salıpazarı ile Gökçeli Köyü’nü Kurt Köprüsü, Yavaşbey Köyünü ise Maviren Köprüsü birbirine bağlıyor. Samsun’a uzaklığı 54 km Güneyinde Erbaa ve Akkuş, doğusunda Terme, batısında Ayvacık, kuzeyinde ise Çarşamba ile komşudur. Yaklaşık 21 bin olan toplam nüfusun yaklaşık 6.156’sı merkezde yaşıyor. Samsun’dan Salıpazarı’na ulaşım Çarşamba ve Terme ilçeleri üzerinden sağlanıyor.

Yeşil ve Ayazma çayları kırmızı benekli alabalıkları ile meşhur. Yazları çoğunlukla ılıman, kış aylarında ise soğuk geçen Karadeniz’e özgün iklimi ile hafif karasal iklim arasında bir geçit iklimine sahiptir. Bu nedenle de kış aylarında burada kar yağışı etkili oluyor.

İlçe Merkezi
Fındık bahçelerinin içinden geçerek giriliyor Salıpazarı’na. İlçeye girişte, sol tarafta hükümet konağı yer alıyor. Taşlık yoldan ilerleyince dar bir meydana çıkılıyor. Burası Salıpazarı’nın alışveriş merkezidir.
Şimdi belki de hiç duymadığınız yemek isimlerini sıralayacağız.
Zagi yani, Makaktu, Bileki Ekmeği, Çerkez pastası. Hepsinin tadı müthiş, kısa tariflerini verdik aşağıda.
Zagi Yani: Koyun eti, un, pirinç, tereyağı, ceviz, höğmen, çorotu, safran, pul biber, sarmısak karıştırılarak yapılıyor.
Makaktu: Taze fasulye, ceviz, yeşil kinzi (taze kişniş), sarımsak, koruk, irhan gibi malzemelerle yapılıyor.
Bileki Ekmeği: Mısır unu kaynar su ile yoğrulup üzerine defne ve tahnal yaprakları serilir ve öylece pişiriliyor.
Çerkez Pastası: Mısır unu, süt, yumurta ve tereyağı ile pişirilip, üzerine et kavurması konularak yeniyor.

Coğrafi Konum

Samsun'a uzaklığı 54 km olan ilçenin güneyi Erbaa ve Akkuş, doğusu Terme, batısı Ayvacık, kuzeyi ise Çarşamba ilçeleriyle çevrilidir. Salıpazarı'nın denize kıyısı yoktur.

İlçenin kuzeyi düzlük, güneyi engebelidir. Yeşilçay ve Terme çayı ilçe merkezinde kesişmektedir. Bu çaylar üzerinde üç köprü vardır. Salıpazarı ile Gökçeli mahallesini Kurt köprüsü, Yavaşbey mahallesini ise Maviren köprüsü birbirine bağlar. 15.471 nüfusa rağmen Salı günleri ilçe merkezine kurulan pazar sayesindeki hareketliliğin dışında genel olarak sessiz bir görüntüye hakimdir. İlçeye ulaşım Çarşamba'dan kalkan özel halk otobüsleri ve Terme'den kalkan minibüslerle yapılmaktadır. Terme çayının ve yeşil çayın bir araya toplanmasıyla büyük bir gölet oluşturulmuştur. Ayrıca bu çayların kenarlarında turistlerin konaklayabileceği alabalık tesisleri bulunur.

Tarih

Salıpazarı ilçesinin bugün bulunduğu yerde ilk başlarda bir kaç ev varken, Canik dağlarından Çarşamba’ya pazara giden köylüler yolun ortasında bulunan bölgede konaklama ihtiyacı duyarlar. Bölgede kalmak için ev yaparlar. Bölgede ev sayısının artmasıyla bu cevrede de pazar ihtiyacı oluşur. 1960'larda kurulan ilk pazar salı günü kurulduğu için bölgenin adı Salıpazarı diye anılır.

1973 yılında, Alanyaykın, Düzköy ve Bereket köylerinin birleşmesiyle Çarşamba ve Terme ilçelerinden ayrılarak belediye olur. 1988 yılında da ilçe teşkilatı kurularak Samsun’a ilçe olarak bağlanmıştır. Salıpazarı, uzunca bir zamandır ilçe olmasına rağmen merkez nüfus 6500, genel nüfus da 24500 civarındadır. Nüfusun bu denli düşük olması ilçenin büyük şehirlere çok fazla göç veriyor olmasındandır. Nüfusun büyük çoğunluğu Türk'tür. İlçe de ayrıca Gürcü, Çerkez ve Laz vardır. Bunların çoğu 93 harbi denilen Osmanlı-Rus savaşları sonunda bölgeye gelmişlerdir. 1. Dünya savaşından önce yörede Ermeni ve Rumların yaşadığı bilinmektedir. Buna rağmen ilçede bunlara ait tarihi eser çok az bulunmaktadır. Bunların bir kısmının gömülü hazine olduğu rivayeti vardır. Bölgede 1. Dünya savaşı zamanında Türkler ve Ermeni çeteleri arasında çatışmalar yaşanmıştır. Ancak Kuvay-i Milliyenin bölgeye müdahalesiyle Ermeniler bölgeyi terk etmek zorunda kalmıştır. Günümüzde bölgedeki Türkler, Gürcüler ve Çerkezler birbirlerine kaynaşmış olup hiç bir sorun oluşmadan birlikte yaşamaktadırlar. Bu da bölgeye kültürel bir canlılık yaşatmaktadır.

Turizm

Orta Karadeniz'in en büyük kenti olan Samsun'un iç kesimlerinde gezilip görülebilecek bir kaç yerden biridir Salıpazarı.Tarihi, dereleri, alabalıkları, yemyeşil bitki örtüsü, dağları ile her türlü kesime hitap ediyor Salıpazarı.

Fazlaca tanınmış bir ilçe olmaması rağmen tabiyat güzellikler gezilmeye değer. Tarihi değer olarak Karpu Kalesi ve çevresi ile gezi yerleri olarak ta Göne Çınaraltı piknik yerleri güzel yerlerdendir.

Gezilecek yerler
1.Karpu Kale ve çevresi
2.Çağlayan şelalesi ve alabalık çiftliği
3.Kınalık Ormanı
4.Karacaören Deresi ve çağlayanları
5.Yavaşbey Göne Çınaraltı piknik alanı
6.Kayaköprü Alabalık Tesisleri

Ekonomi

İlçemiz halkının başlıca geçim kaynağı; bitkisel üretim, hayvancılık, orman, el sanatları ve ticarete dayanmakta olup toplam çiftçi sayısı 6108 dir.

Üretimi yapılan başlıca bitkisel ürünlerin başında ve halkın en önemli geçim kaynağı fındık olmakla beraber bunun dışında ekonomik getirisi en fazla olanlar ceviz, soya ,çeltik ve mısırdır. İlçe Müdürlüğümüz çalışmaları sonucu seracılık, çilek üretimi ve böğürtlen üretimi de yapılmaktadır. Yetiştiriciliği yapılan hayvanların başlıcaları sığır, koyun, manda, kümes ve iş hayvanları olup, bunların et, süt, yumurta, yün ve güçlerinden istifade edilmektedir. Salıpazarı ilçesi kırsal kesim olduğundan büyük illere olan göç halen devam etmektedir.

İlçemizin iklim ve zengin florasında arıcılık, soğuk kaynak suları ile çay ve derelerinde de iç su balıkçılığı (alabalık) yapılabilmekte olup, çiftçi ailelerinin geçimine ayrıca bir katkı sağlamaktadır.İlçemizde 69 işletmede 483 baş süt sığırı,100 besi ahırında 1000 adet besi hayvanı yetiştirilmektedir.